GIHR-GIHR
Laatst, in Denemarken, Aarhus, Moesgaard museum, zag ik twee Ghir-Ghir's uit de Chukchi rendierhouders cultuur, Siberië. 'Gihr-Gihr' zijn ruw uit hout gehakte mensachtige gestileerde gestalten. Tevens zijn het plankjes om vuur, ritueel vuur, te maken, vandaar de verkoolde vuurgaten in de maagstreek van de Gihr-Gihr.
Elke Chukchi die een rendier bezit heeft zijn persoonlijke Gihr-Gihr. De Gihr-Gihr is veel meer dan een plankje om vuur te maken. De Gihr-Gihr is een levend wezen, hij/zij is de manifestatie, de verpersoonlijking, de materialisatie van de relatie tussen de levenden, de voorouders en de rendieren vermits ze simultaan de voorouders, de meesters van de rendieren en ziel van hun eigenaar representeren of eerder incarneren...
Tevens is de Gihr-Gihr een stille getuige van s'eigenaars levensloop. Elke Gihr-Gihr is rijk behangen met sculptuurtjes en reliquiën allerhande, symbolische representaties van de belangrijke levensgebeurtenissen. Een knoop in het touw waarmee alles aan de centrale sculptuur bevestigd is betekent het overlijden van een verwante of een naaste vriend/vriendin. Een knoop, een knoop in je zakdoek om iets belangrijks te onthouden. Sommige Papoua stammen maken knopenbundels, een dreadlock achtig kluwen van geknoopte touwen, elke knoop staat voor één voorouder. Zo vergeet de sjamaan geen enkele voorouder te vermelden wijl de knopen door zijn vingers glijden bij het zingen van zijn magisch lied... Is enige verwantschap, enige analogie met de ons welbekende paternoster vergezocht?
Samenwerken
De kunstenaar als solitair genie is een 19e eeuws verschijnsel. Voordien, toen de artistieke bedrijvigheid eerder in een ambachtelijke sfeer plaatsvond, waren kunstwerken doorgaans het resultaat van groepswerk. De beeldhouwer kerft de sculpturen van het retabel uit stug eikenhout, de schilder brengt deze door de polychromie tot leven, de schrijnwerker-meubelmaker maakt de dragende structuur en verbindt de afzonderlijke taferelen tot een samenhangend verhaal, de vergulder brengt zorgvuldig op goed gekozen plaatsen goudblad aan en verheft aldus het werk tot een schier onbetaalbare kostbaarheid. Legendarisch, heroïsch zijn de achteraf discussies over wie nu het belangrijkst was, wie het auteurschap mag/kan opeisen... Zonder de beeldhouwers was er niets, de schilders brengen de zaak tot leven, de meubelmaker kan je het geheel presentabel en de vergulders werken met het kostbaarste materiaal, zij verhogen op considerabele wijze de waarde van het werk. Tja...
Ook nu delegeren gerenommeerde kunstenaars grote stukken van hun creatief proces aan assistenten allerhande, hier is niks fout mee, maar een samenwerking op gelijkwaardig niveau is iets anders. Vanuit de improvisatiemuziek ken ik het wel, het samen musiceren zonder Meester, God of gebod. Samen, elk zijn inbreng naar eigen kunnen en goeddunken, en er ontstaat iets waarvan geen van de deelnemers, laat staan het publiek, zich een vooropgestelde voorstelling kon maken. Daar draait het om, dat is wat Veerle en ik doen. Ik maak een beeld, Veerle gaat er verder mee aan de slag, naar eigen intuïtie en goeddunken, en er ontstaat iets waar elk van ons afzonderlijk nooit toe zou komen. We tonen de eerste voorzichtige resultaten van onze samenwerking, en reken maar; wordt vervolgd!
(Peter Jacquemyn)
Galerie Pinsart
Address
Genthof 21
8000 Brugge
Opening hours
Friday up until Sunday 14h - 18h
